Mtazamo wa Kimataifa Habari za kiutu

Mwongozo mpya kuhusu tiba ya saratani kuokoa Maisha ya mamilioni ya watu:WHO/IAEA

Mradi wa IAEA wa kusaidia tiba dhidi  ya saratani katika nchi za kipato cha chini na kati umesaidia mataifa kutekeleza mipango mahsusi ya kutibu saratani
IAEA
Mradi wa IAEA wa kusaidia tiba dhidi ya saratani katika nchi za kipato cha chini na kati umesaidia mataifa kutekeleza mipango mahsusi ya kutibu saratani

Mwongozo mpya kuhusu tiba ya saratani kuokoa Maisha ya mamilioni ya watu:WHO/IAEA

Afya

Mwongozo mpya kuhusu tiba ya saratani uliotolewa leo na shirika la afya la Umoja wa Mataifa WHO na shirika la kimataifa la nguvu za atomiki (IAEA) kuhusu ununuzi na upatikanaji wa vifaa vya mionzi au radiotherapy unaweza kuboresha fursa za chaguo la matibabu ya saratani yanayookoa maisha fursa ambazo bado ni adimu katika sehemu nyingi ulimwenguni. 

Mwongozo huu mpya wa kiufundi unakusudia kuhakikisha kuwa uchaguzi wa vifaa vya matibabu ya mionzi unafaa kwa mazingira ya nchi na vituo vya afya husika ambako matibabu yanaweza kutolewa kwa usalama, kwa kuzingatia ubora na na kuhakikisha kwamba huduma inakuwa ni nendelevu. 

Kwa mujibu wa WHO na IAEA mwongozo huo unawalenga wataalam wa tiba, wahandisi wa kitabibu na, wataalamu wa mionzi, na watu wengine walio na jukumu la utengenezaji, upangaji, kuchagua, kununua, kudhibiti, kusanikisha au kutumia vifaa vya mionzi au radiotherapy. 

Mwongozo huu umetolewa kama sehemu ya ushirikiano unaoendelea kati ya WHO na IAEA ili kukuza usalama na ubora katika matumizi ya kimatibabu ya teknolojia ya mionzi.

Mwanamke akipewa tiba ya saratani ya matiti nchini Mexico.
OPS-OMS/Sebastián Oliel
Mwanamke akipewa tiba ya saratani ya matiti nchini Mexico.

Zaidi ya nusu ya wagonjwa wa saratani wanahitaji mionzi

Zaidi ya asilimia 50% ya wagonjwa wa saratani wanahitaji matibabu ya mionzi kama sehemu ya huduma ya saratani, na hutumiwa mara nyingi kutibu aina za kawaida, kama saratani ya matiti, shingo ya kizazi, ya utumo na mapafu. 

Walakini, upatikanaji wa matibabu ya mionzi hautoshi, haswa katika nchi zenye kipato cha chini na cha kati.

"Takwimu za IAEA zinaonyesha kuwa karibu theluthi moja ya nchi duniani bado hazina tiba ya mionzi, kati ya hizo 28 ziko Afrika," Amesema May Abdel-Wahab, Mkurugenzi wa idara ya afya ya Binadamu ya IAEA. 

Ameongeza kuwa “Wengi wao wangefaidika kutokana na kuongezeka kwa ufikiaji wa huduma za tiba ya mionzi. Muhimu ni kurekebisha suluhisho za vifaa yva mionzi mashinani, vinavyokwenda sanjari na miundombinu inayofaa na salama. "

Aina za vifaa vya huduma ya mionzi vilivyoelezwa katika mwongozo ni pamoja na mashine za mionzi, vifaa vya brachytherapy ambavyo hutumia vyanzo vya mionzi na kuvipeleka moja kwa moja kwenye uvimbe na vifaa vya kupigan picha kama vile simulators za kawaida au zinazotumia kompyuta (CT), na vile vile zana zingine muhimu kwa ajili ya kufanya upasuaji salama na kudhibiti ubora. 

Kulingana na aina ya mashine za mionzi, kuna haja ya wataalamu maalum na miundombinu, pamoja na hakikisho la ubora. Na matengenezo, yanaweza kutofautiana.

Mgonjwa wa saratani akijiandaa kwa tiba ya mionzi
IAEA/Dean Calma
Mgonjwa wa saratani akijiandaa kwa tiba ya mionzi

Mashirika hayo yamesisitiza kwa kuchagua mifumo ya huduma ya mionzi  inayofaa kwa mipangilioiliyopo na kuendana na nguvu kazi iliyopo inasaidia kuhakikisha utoaji wa huduma ya mionzi salama. 

Pia inachangia uboreshaji wa upatikanaji wa matibabu ya kuokoa maisha kwa kupunguza usumbufu wa huduma kwa sababu ya muda wa mashine na inajenga msingi thabiti wa upanuzi zaidi wa huduma wakati mfumo wa huduma za afya uko tayari kupanua wigo wa huduma za mionzi.

Naye Dkt. Bente Mikkelsen mkurugenzi wa idara ya magonjwa yasiyo ya kuambukiza NCD kwenye shirika la WHO amesema "Wakati usumbufu wa vifaa vya matibabu ya mionzi umekuwepo hata kabla ya COVID-19 , hali imekuwa mbaya zaidi wakati wa janga hili kwa sababu ya kuvunjika kwa minyororo ya usambazaji wa ulimwengu na vizuizi vya kusafiri kwa uhuru kwa wahudumu wenye utaalam wa kutoa huduma hiyo. Uboreshaji wowote ambao unapunguza usumbufu unaweza kuleta tofauti kati ya uhai na kifo kwa wagonjwa ambao uvimbe wao unaendelea kukua wakati wanasubiri matibabu. ”

Vifaa vya huduma ya mionzi hata hivyo, ni jambo moja tu la huduma za usimamizi wa saratani. 

Ameongeza kuwa wengine wanahitaji kuwa mahali ambapo wanaweza kupimwa na saratani kugundulika mapema, upigaji picha za uchunguzi, upimaji wa maabara, kutambua ugonjwa, upasuaji, matibabu ya kimfumo na utunzaji wa kupendeza. Teknolojia zinazohusiana na huduma hizi zote zimeorodheshwa katika orodha ya WHO ya Kipaumbele cha vifaa vya matibabu kwa ajili ya kudhibiti saratani.