Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa António Guterres leo Jumamosi ametangaza mpango wake wa kuunda jopo linalolenga kuhakikisha hatua za kuondoka katika matumizi ya nishati ya mafuta ya kisukuku kuelekea nishati mbadala zinakuwa za haki, endelevu na kunufaisha nchi zote.
Katika ziara yake ya siku mbili nchini India, Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa António Guterres alitembelea eneo la mradi wa mfano katika jimbo la Gujarat, lililoteuliwa kuwa kijiji cha kwanza cha nishati ya jua nchini humo.
Kuanzia wiki hii viongozi wa ulimwengu wanamiminika jijini New York Marekani kwenye makao makuu ya Umoja wa Mataifa kushiriki Mkutano wa Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa. Mambo kadhaa yatajadiliwa ikiwemo amani, haki za binadamu, uchumi na kuilinda sayari dunia dhidi ya uharibifu unaochochea majanga. Ulimwengu tayari umebaini kuwa changamoto zimefungana na hivyo majawabu yanapaswa kutafutwa kwa kushirikiana. Katika maeneo ambayo ushirikiano umefanyika ili kutafuta ufumbuzi wa jambo, matunda yameonekana.
Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa ameonya kwamba mwenendo wa sasa wa uchumi wa dunia ambao unajikita zaidi katika matumizi ya rasilimali kama mafuta kisukuku utaongeza zahma ya mfumuko wa bei, changamoto ya mabadiliko ya tabianchi na vita.
Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Antonio Guterres amesema ni miaka 40 sasa tangu suala la nishati lilipojadiliwa katika mkutano wa ngazi ya juu, na leo hii dunia inakabiliwa na ukweli kwamba karibu watu milioni 760 bado wanakosa fursa ya nishati ya umeme huku wengine bilioni 2.6 bado hawana fursa ya kupata nishati safi ya kupikia.
Sambamba na azimio la Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa namba 74/225, Katibu Mkuu Ijumaa hii ya tarehe 24 Septemba ameandaa mjadala wa ngazi ya juu wa Nishati wakati huu wa Mjadala Mkuu wa ngazi ya juu wa Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa UNGA76 ili kuharakisha utekelezaji wa lengo namba 7 la maendeleo endelevu linalohusiana na nishati endelevu.
Magugumaji ni changamoto inayozikabili mamlaka ya usimamizi wa rasilimali za majini yakiathiri mifumo ya maji na mazingira kwa ujumla ambayo ni msingi wa uhai na maendeleo.
Nchini Uganda kuenea kwa kasi kwa magugumaji aina ya kariba kumetishia karibu maziwa yote nchini humo kwa karibu muongo mmoja sasa.
Wakati ulimwenguni kukishuhudiwa mabadiliko ya tabianchi na athari zake Umoja wa Mataifa unahimiza nchi na watu binafsi kushiriki katika kuyalinda mazingira kwa njia mbali mbali ikiwemo kugeuza athari kuwa faida. Uchafuzi wa hewa na ukataji miti ni miongoni mwa changamoto ambazo zinajitokeza katika utunzaji wa mazingira. Lakini nchini Uganda baadhi ya watu wameanza kupata mwamko na kutambua kuwa wasipohifadhi mazingira leo basi vizazi vya kesho viko mashakani. Miongoni mwao ni mwanamke mmoja aliyeamua kutumia nishati mbadal ambayo inajali mazingira, kulikoni?
Vijana! Vijana! Vijana! Umoja wa Mataifa unasema ndio mkombozi wa kizazi cha sasa na kijacho hasa katika kuepusha dunia hii na madhara ya mabadiliko ya tabianchi yanayochochewa na mambo kadhaa ikiwemo ukataji miti kwa ajili ya mkaa. Ni kwa kutambua hilo, kijana mmoja nchini Tanzania wakati akisoma shahada yake ya kwanza ya sheria kwenye Chuo Kikuu, alibonga bongo ya jinsi ya kuondokana na mkaa unaoharibu mazingira. Alikuja na wazo lake ambalo katika sehemu hii ya kwanza ya mahojiano na Assumpta Massoi anaelezea safari yake na anaanza kwa kujitambulisha.
Upatikanaji wa nishati ya kupikia ambayo ni moja ya mahitaji ya msingi bado unakabiliwa na changamoto wakati huu ambapo kuna mwamko kuhusu umuhimu wa kulinda mazingira na kutumia nishati mbadala.
Mila na desturi katika jamii pia zinaonekana kuchangia katika kuongeza shinikizo zinazokabili wanawake katika kusaka kuni hususan maeneo ya vijijini ambako upatikanaji wa nishati mbadala ni ngumu.
