UN yataka mauaji ya mwanaharakati wa haki wa Rohingya yachunguzwe
Wahamiaji na Wakimbizi
Kamishna Mkuu wa Haki za Binadamu wa Umoja wa Mataifa Michelle Bachelet leo ametaka uchunguzi wa haraka, wa kina, na wa ufanisi ufanyike juu ya mauaji ya mwanaharakati wa haki za binadamu ambaye ni mkimbizi wa Rohingya katika kambi ya wakimbizi huko Bangladesh.
Mohib Ullah, mwenyekiti wa jumuiya ya amani na haki za binadamu ya Arakan Rohingya (ARSPH), aliuawa kwa kupigwa risasi Jumatano na washambuliaji wasiojulikana katika kambi ya wakimbizi ya Kutupalong Cox's Bazar iliyoko kusini mwa nchi hiyo.
Kambi hiyo ilianzishwa Agosti 2017 na ina zaidi ya wakimbizi wa Rohingya 750,000, ambao ni kikundi cha Waislamu wachache kutoka nchi jirani ya Myanmar, waliingia Bangladesh wakitoroka mauaji ya umati, ubakaji na mateso yanayofanywa na jeshi na vikosi vya usalama vya Myanmar.
Mtetezi wa kipekee wa haki za binadamu
"Inatia uchungu kwamba mtu ambaye alitumia maisha yake yote kupigania na kuhakikisha kuwa ukiukaji uliofanywa dhidi ya watu wa Rohingya unajulikana ulimwenguni ameuawa kwa njia hii," amesema mkuu wa haki za Umoja wa Mataifa.
Bi Bachelet alimuelezea Bwana Ullah kama "mtetezi wa kipekee wa haki za binadamu, ambaye licha ya hatari ambazo kazi yake ilijumuisha,hakukata tamaa na aliendelea kutetea haki za watu wake."
Kwa miaka mingi, alikusanya habari juu ya ukiukaji dhidi ya Warohingya katika jimbo lao la Rakhine, kaskazini magharibi mwa Myanmar, na akatafuta kuchochea kuchukuliwa kwa hatua za kimataifa.
Kambi ya Cox's Bazar inayohifadhi warohingya nchini Bangladesh.
Jamii inayoteswa
Bwana Ullah alisafiri kwenda Geneva Machi 2019 kuhutubia kikao cha 40 cha Baraza la Haki za Binadamu la Umoja wa Mataifa, akielezea jinsi Warohingya walivyoteswa kwa ubaguzi kwa miongo kadhaa, kama vile kunyimwa haki zao za msingi, ikiwemo utaifa, ardhi, afya na elimu .
“Fikiria ikiwa hauna kitambulisho, hauna kabila, hauna nchi. Hakuna mtu anayekutaka. Je! Ungejisikiaje? Hivi ndivyo tunavyohisi leo kama Rohingya, "aliiambia Baraza wakati huo. "Sisi ni raia wa Myanmar, sisi ni Warohingya."
Bi Bachelet amesema maneno ya Bwana Ullah "yalikuwa na nguvu sana na yalionyesha hali mbaya ya Warohingya na leo, miaka minne baadaye, wanakariri maneno hayo kama ukumbusho kwamba Rohingya bado wanasubiri haki na bado wanasubiri kurudi nyumbani."
Kifo chake kinaanika hali mbaya ya Warohingya katika nchi zote mbili, ameongeza,Bi Bachelet na akisisitiza kwamba "tunahitaji kufanya mengi zaidi kusaidia jamii hii inayoteswa, huko Bangladesh na Myanmar."
Ukosefu wa usalama kambini
Ukosefu wa usalama umekuwa ukiongezeka katika hali ya kutisha kwenye kambi ya Bazar ya Kutupalong Cox’s Bazar, kwa mujibu wa ofisi ya haki za binadamu ya Umoja wa Mataifa, OHCHR, nhuku uhalifu ukizidi kuongezeka, mivutano kati ya vikundi tofauti, na vile vile vurugu kubwa za usalama wakati wa shughuli za kupambana na dawa za kulevya. Hisia za kupambana na Rohingya pia zimekuwa zikiongezeka ndani ya jamii za Bangladeshi.
"Yeyote aliyehusika na mauaji yake, kifo cha Mohib Ullah ni mfano dhahiri wa ukosefu wa usalama kambini, na majaribio dhahiri ya kuzima sauti za wastani za harakati za asasi za kiraia," alisema Bi Bachelet.
"Uchunguzi wa haraka, wa kina, na wa kujitegemea unapaswa kufanywa sio tu kutambua na kuwakamata wauaji wake, na kufichua nia zao, lakini pia kufafanua ni hatua zipi zinahitajika kuwalinda vyema viongozi wa asasi za kiraia walio katika mazingira magumu, huku tukiepuka matukio zaidi ya kiusalama katika kambi hizo.”
Shinikizo la kuchukua hatua
Wakati akisema kwamba anafahamu kabisa changamoto kubwa ambazo Bangladesh imekumbana nazo katika kukaribisha wakimbizi wa Rohingya, na hitaji la msaada zaidi wa kimataifa, Bi Bachelet amesisitiza kwamba haki zao za msingi lazima zizingatiwe.
Wakati huo huo, hali ya Warohingya takriban 600,000 katika Jimbo la Rakhine la Myanmar bado ni mbaya, na wengi bado wamefungwa katika kambi, kuhu ripoti za ukiukwaji wa haki zikitamalaki ikiwa ni pamoja na mauaji yasiyo halali, kukamatwa na kuwekwa kizuizini holela, na viwango vya juu vya ulafi.
"Mauaji ya Mohib Ullah yanapaswa kuwa wito kwa jamii ya kimataifa kuongeza shinikizo lake kwa Myanmar kuwatambua Warohingya na kukubali warudi kwao, na kuhakikisha uwajibikaji kwa uhalifu mbaya uliofanywa dhidi yao," amehitimisha Bi Bachelet.